II.Dünya Savaşı - TEK BİR KURŞUN ATMADAN (3. Bölüm)

    Adolf Hitler'in; Alman milletlerini tek çatı altında toplamak amacıyla Avusturya'yı ilhak etmesi, beraberinde Çekoslovakya'nın işgaline zemin hazırladı. Hitler; sıradan dostlarını biraz kızdırmak istiyordu. Bunun içinde Çekoslovakya'nın Südet bölgesinde bulunan Almanları kontrol etmek için bir işgal planını hazırlamaya koyuldu. II. Dünya Savaşı serimizin 3.bölümünde; Adolf Hitler'in Çekoslovakya'yı işgal sürecini ve Avrupalı Devletlerin bu işgalde ki rollerini inceleyeceğiz.

''Kriz Dönemi''

    Südet bölgesinde bulunan yaklaşık 3 milyon Alman halkının geçmişi; Adolf Hitler'in iktidarından çok öncelere; 1914 yıllarına dayanır. I. Dünya Savaşı sırasında yaşanan bazı gerilimler Südet halkını Çekoslovakya'ya karşı güvensizliğe itmişti. Savaş sırasında Çekoslovakya'nın İhtilaf Kuvvetleri'nin safında yer alması ve Avusturya-Macaristan'a karşı savaşması, Südetlerin ilerleyen dönemlerde çalkantılı dönemler geçirmesine sebep oldu. 1929 Ekonomik Buhran'dan sonra sanayileşme başta olmak üzere bir çok alanda bölgenin sınıfta kalması, Südetler ile Çekoslovakya arasında yaşanan çatışmaları daha da şiddetlendirdi. Adolf Hitler iktidara geldikten sonra, aynı yıl Südet bölgesinde Südet Alman Partisi kuruldu. Parti liderliği; Konrad Henlein'in elinde bulunuyordu ve kendisi koyu bir Nazi destekçisiydi. Almanya tarafından sürekli fonlanan bu parti, 1935 yılında Çekoslovakya'nın en büyük 2. partisi haline geldi.

    II.Dünya Savaşı'nın başlama sebepleri arasında gösterilen ''Mayıs Krizi'', Adolf Hitler'in işgal planı neticesinde devreye sokuldu. Südet Alman Partisi Lideri Konrad, Hitler ile görüşerek Çekoslovakya üzerinde izleyeceği politika üzerine bilgilendirildi. Çekoslovakya'dan Südet Almanları'nın meşru hakları talep edilecekti ve ilerleyen zamanlarda bu istekler Çekoslovakya'nın çöküşüne kadar sürecekti. Alman Genelkurmay'ın Hitler'e sunduğu Çekoslovakya'yı işgal planlarının; Avrupa kamuoyunda paylaşılmasıyla, yeni bir dünya savaşının başlayacağı tartışmaları dört bir tarafta yankılandı. Adolf Hitler; oldukça ses getiren bu olaydan sonra Çekoslovakya'ya herhangi bir askeri müdahalede bulunmayacağını söyleyerek ortamın yatışmasını sağladı. Ancak Hitler'in sözü ne kadar güvenilir olabilirdi?

    Südet Halkı ile Çek hükümeti arasında fikir ayılıklarından dolayı silahlı çatışmalar yaşanmaya devam etti. Takvimler 1938 Mayıs ayını gösterdiğinde Çek Başbakanı; Südet Alman Partisi ile bir araya gelerek bütün isteklerini kabul edeceğini bildirdi. Adolf Hitler için çantada keklik durumuna düşen Çekoslovakya; bu kararın geri dönüşü olmayan bir çöküşün başlangıcı olacağını çok sonradan anlayacaktı.

''Çöküş''

    Adolf Hitler; Çekoslovakya'yı işgal etmek istiyordu ancak bunu yaparken de Avrupalı Devlet'lerin pek dikkatini çekmek istemiyordu. Dahası onları kendi tarafına çekerek; Çek toprakları üzerinde meşru haklarının olduğunu belirtmek istiyordu. Südet Alman Parti'sinin Çek Hükümeti ile bütün ilişkilerini kesmesi sonucu bölgede ki tansiyon karşı koyulamaz bir hal aldı. Adolf Hitler'in arka planda ki desteğiyle yaşanan bu kriz; uluslararası bir krize dönüştü. Devam eden günlerde Adolf Hitler'in Nünberg'de yaptığı konferans konuşmasında; Çek Hükümeti'nin Südet halkı'na karşı yeterince adil davranmadığını belirtmesi ve askeri müdahale hakkının doğduğunu söylemesi, Südet bölgesinde ayaklanmalara yol açtı. Bu olayın sonunda Çek Hükümeti sıkı yönetim ilan ederek bölgeye asker gönderdi. 

    İngiltere ve Fransa başta olmak üzere Avrupalı Devletleri; Südet üzerinde ki hak iddiası ile kendi tarafına çeken Adolf Hitler, Çek işgalini hızlandırmak için Avrupalı dostlarını devreye soktu. İngiltere ve Fransa'dan; Alman nüfusunun yoğunluklu olduğu bölgelerin Hitler'e verilmesi isteğini duyan Çek Hükümeti bu isteği reddetti. Bunun sonucunda da Çek Hükümeti'ne; Hitler'in herhangi bir saldırı girişiminde, müdahale etmeyeceklerini bildirdiler. Olaydan 1 gün sonra da Çek hükümeti teklifi çaresizce kabul ederek istifa etti. 

    Adolf Hitler'in bu isteklerine yardımcı olan Avrupalı Devletler, O'nun yatışacağını düşündülerse de, bu düşünceleri çok kısa sürdü. Hitler bu defada Südet bölgesinin diğer milletlerden arındırılmasını talep etti. Tarihe Godesberg Mıhtırası olarak geçen bu talepler; Çek halkının şahsi eşyaları dahil her şeylerini bırakarak bölgeyi terk etmelerini ön görüyordu. Bu sert talepler doğrultusunda köpüren Çek Hükümeti, İngiliz Başbakanı'ndan yardım istedi. Hitler'den çekinen İngiliz Başbakanı ve beraberinde Fransızlar; Münih Anlaşması'nı imzalamak üzere Almanya'ya geldi. Görüşmeye Çek hükümeti davet edilmemişti. Avrupalı Devletler; Hitler'in saldırgan tutumundan dolayı bir savaş çıkacağı endişesi ile; Çek Hükümeti'nden şartların kabul edilmesini istediler. Çek Hükümeti kayıtsız şartsız, Münih Anlaşmasını kabul etti. Nihayetinde bir savaşın patlak vermesi engellenmiş oldu.

''İşgal Süreci''

    Adolf Hitler; Südet bölgesini topraklarına katarak Çekoslovakya'nın işgal sürecinde ki ilk yapbozu tamamlamış oldu. Bölgenin işgalinden kısa bir süre sonra geriye kalan Çek topraklarına askeri müdahale gerçekleştirileceğini belirten gizli bir emir yayınladı.

    Birinci Viyana Hediyesi ile çok zayıf duruma düşen Çekoslovakya; Hitler'in saldırgan tutumunun yanında, Polonya ve Macaristan'la da mücadele ediyordu. Almanya ve İtalya'nın baskısıyla Macarlar; Güney Slovakya'nın üçte birini işgal ettiler. Diğer taraftan Polonyalılar da Zaolzie bölgesini işgal etti. Avrupalı Devlet'ler zor durumda kalan çek hükümetine yüklü miktarda borç ve hibe vererek; ülkeye bulunduğu zor durumda, az da olsa nefes aldırdı. İşgal edilen bölgelerden kaçan çek halkının yerleştirilmesi ve ordu tahkimatlarının artırılması için harcanan bu paralar Çekoslovakya'nın çöküşünü engelleyemedi. 

    1939 yılında Adolf Hitler'in Polonya ile ilişkilerini kesmesi bu ülkeye saldıracağını öngörüyordu. Ancak Hitler; Polonya'dan önce yönünü Çekoslovakya'ya çevirdi. Başladığı işi bitirmek istiyordu. Cumhurbaşkanı Hacha'yı Berlin'e çağırarak Luftwaffe'nin(Alman Hava Kuvvetleri) Prag'ı bombalayacağını söyleyerek göz dağı verdi. Adolf Hitler'in bu saldırgan tutumundan çekinen Hacha; Çek Ordusunun teslim şartlarını kabul etti. Böylelikle; Çekoslovakya, tek bir kurşun atılmadan Alman topraklarına dahil oldu. Teslimiyet sonrası Avrupalı Devletler; Hitler'in bu ani toprak kazanımına hem şaşırdılar hem de kayıtsız kaldılar. Bu tutumları savaş süresince yaptıkları büyük hatalardan birisi olacaktı. Çünkü güçlü Çek Endüstrisi artık Adolf Hitler için çalışacaktı.

(Kaynak; bu makale Wikipedia metinlerinin derlemesi ile oluşturulmuştur.)